
1996 yılında Dr. Elaine Aron tarafından ortaya atılan 'yüksek duyarlılık' (HSP) kavramı, kişinin çevresel uyarıcılara, duygusal durumlardaki değişimlere ve diğer insanların ruh hallerine karşı daha hassas olması durumu olarak açıklanır. Uzmanlar, insanların yüzde 15-20'sinin bu özelliğe sahip olduğunu ancak daha yakın tarihli çalışmalarda bu oranın yaklaşık yüzde 30'a çıktığını ifade etti.

Jenn Granneman ve Andre Sólo tarafından kaleme alınan Sensitive: The Hidden Power of the Highly Sensitive Person in a Loud, Fast, Too-Much World adlı kitapta, yüksek duyarlılığa sahip kişilerin, en küçük detayları fark etme yeteneğine sahip oldukları ve çevrelerindeki her şeyi derinlemesine algılayan kişiler oldukları belirtiliyor. Duygusal yoğunlukları yüksek olan bu kişiler, sosyal etkileşimler sonrası tükenmişlik hissedebilirler. Ayrıca sanat, müzik ve doğa ile etkileşimde bulunan derin duygusal yapıları vardır.

Klinik psikolog Mary Kate Roohan, en yaygın 3 HSP belirtisini açıkladı: Yüksek duyarlı kişiler, dış dünyayı diğer insanlardan daha derinlemesine tecrübe ederler. Bu durum, ses ve ışık hassasiyetine neden olabilir. Yüksek duyarlı kişiler; sosyal etkinlikler, kalabalık çalışma alanları veya gürültülü restoranlarda daha tedirgin ve bitkin hissedebilirler.

Küçük bir film sahnesi bile yüksek duyarlı bireyleri, gözyaşlarına boğabilir. Aşırı hassas kişiler, duygusal derinlikleri nedeniyle bazen duygularından kaçınma eğiliminde olabilirler ancak duygularından kaçınmak, uzun vadede kişiyi hayattan kopmuş hissedebilir. Duygusal derinliği kabul etmek ve bu hislerle barışmak, yüksek duyarlı bireylerin daha sağlıklı bir yaşam sürmelerine yardımcı olabilir.

Bazı insanlar sosyal etkileşimle besleniyorken, yüksek duyarlı bireyler duraksamaya ihtiyaç duyar. İletişimden sonra tükendiklerini hissederek, bir süre yalnız zaman geçirmek isteyebilirler. Bu, sinir sistemlerinin bir tür sıfırlanma ihtiyacıdır.

Araştırmalar, yüksek duyarlı kişilerin; empati, yaratıcılık ve sosyal beceriler yönünden güçlü olduklarını ortaya koyuyor. Yüksek duyarlılığın kötü bir özellik olmadığını belirten Psychology Today uzmanları, dünyanın böyle insanlara ihtiyacı olduğunun da altını çiziyor.